Sinh ra và lớn lên ở Nam Định, vùng đất gắn liền với hàng
loạt thương hiệu gạo trứ danh, Lương Văn Trường chưa bao giờ thôi trăn trở với
đồng lúa quê hương. Vì thế, sau thời gian dài dấn thân, trải nghiệm, làm việc ở
nhiều nơi, anh chọn trở về nơi “chôn nhau cắt rốn”.
Khởi nguồn đam mê
Khi còn bé, nhà của Trường cũng giống như bao gia đình
thuần nông khác ở xã Nghĩa Trung, huyện Nghĩa Hưng sống bằng nghề làm ruộng.
Những buổi theo cha mẹ làm việc trên cánh đồng ngày thơ ấu lấm lem bùn đất đã
khơi lên trong lòng anh tình yêu và niềm đam mê với nông nghiệp.
“Ngày xưa ruộng đồng quê tôi rộng mênh mông, nhưng phân
tán thành những ô bàn cờ nhỏ, rất khó để cơ giới hóa. Nhà tôi cũng vậy, có 6
sào ruộng nhưng mỗi nơi một thửa. Vì vậy, tôi khao khát có một ngày sẽ hợp nhất
những ô thửa nhỏ để xây dựng cánh đồng lớn”, Lương Văn Trường bồi hồi kể.
Mang theo khát khao của một cậu bé nhà quê, sau khi tốt
nghiệp phổ thông, Trường quyết tâm theo đuổi ngành nông nghiệp và thi vào khoa
công nghệ sau thu hoạch của trường Đại học Đà Lạt.
Chẳng ngạc nhiên khi Trường nhanh chóng trở thành một
sinh viên xuất sắc của khoa, bởi bằng tình yêu vô bờ bến với nông nghiệp, anh
như cá gặp nước, thỏa thích vùng vẫy với đam mê. Cũng chính thành tích ấn tượng
trong quá trình học tập đã mở ra cơ hội cho anh sau này.
Lương Văn Trường đang gặt hái thành công với
những sáng kiến độc đáo trong sản xuất nông nghiệp.
Năm 2011, khi vừa tốt nghiệp đại học, Trường lọt vào danh
sách tham gia dự án 600 Phó chủ tịch xã trẻ và trở thành Phó chủ tịch UBND xã
Lùng Thẩn, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai, chuyên trách mảng nông lâm nghiệp của
địa phương từ năm 2012 đến năm 2016.
Lùng Thẩn ngày ấy còn rất nhiều khó khăn, người dân sống
chủ yếu bằng nông nghiệp nhưng do tập quán canh tác lạc hậu, mạnh ai nấy làm
nên cái nghèo cứ đeo bám, lương thực chính như lúa, ngô, sắn... làm ra họa may
thì đủ ăn trong cả năm, nếu không may thời tiết xấu thì chỉ nửa năm là hết.
Trong bối cảnh đó, sự xuất hiện của chàng kỹ sư đầy nhiệt
huyết Lương Văn Trường, cùng với sự đồng hành của chính quyền địa phương, đã
thổi một làn gió mới vào ngành nông nghiệp Lùng Thẩn.
Để nâng cao hiệu quả canh tác cho người dân, Trường đã
tích cực tham mưu cho UBND xã đẩy mạnh tuyên truyền áp dụng mô hình nông nghiệp
hữu cơ (an toàn, hiệu quả, thân thiện với môi trường). Cùng với các chuyên gia
từ tỉnh, huyện, anh cũng trực tiếp tư vấn, hướng dẫn, cầm tay chỉ việc cho nông
dân về cách chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho cây trồng.
Chinh phục đỉnh cao
Đến nay, nhiều mô hình do Lương Văn Trường khởi xướng vẫn
được cán bộ và người dân Lùng Thẩn nhớ đến như mô hình du lịch tham quan hoa
tam giác mạch kết hợp trải nghiệm du lịch bản địa quy mô 20 ha, mô hình biogas
túi ủ biến chất thải chăn nuôi thành khí gas sinh học cho 20 hộ gia đình, mô
hình phát triển trồng cây mận Tả Van bản địa quy mô 10 ha…
Việc trực tiếp phụ trách mảng nông nghiệp ở một địa
phương có xuất phát điểm thấp như Lùng Thẩn là thách thức rất lớn với chàng kỹ
sư trẻ của Đại học Đà Lạt, nhưng đây cũng chính là môi trường để anh Trường đưa
kiến thức từ sách vở ra thực tế, từ đó đúc rút kinh nghiệm cho bản thân.
Sau 5 năm làm việc không biết mệt mỏi, với hành trang
vững chắc cả về lý thuyết và kinh nghiệm thực chiến, Lương Văn Trường quyết
định trở về quê hương để hiện thực hóa khát vọng ngày bé là hợp nhất những thửa
ruộng nhỏ, hướng tới xây dựng cánh đồng lớn hiện đại thẳng cánh cò bay.
Hạt giống nảy mầm siêu tốc của HTX Nam Đại
Dương ngày càng lan rộng trên những cánh đồng.
Nhớ về những ngày đầu về quê lập nghiệp, Trường chia
sẻ anh từng nghĩ 5 năm ở vùng đất Lùng Thẩn đầy nắng gió và đá tai mèo đã là
trở ngại lớn nhất có thể gặp phải, nhưng rồi núi cao còn có núi cao hơn, và khó
khăn còn có khó khăn hơn nữa.
Với kinh nghiệm nhiều năm “chinh chiến”, tự tin có thừa
về khả năng của mình, ngay khi trở về Nam Định, Trường đã bắt tay vào sản xuất
lớn mà chưa lường trước hết được những rủi ro có thể xảy ra. Có thời điểm toàn
bộ diện tích lúa bị mất trắng do mưa nhiều, nước không thể tiêu thoát kịp, hay
sản xuất hữu cơ nhưng không có cách kiểm soát địch hại.
“Vụ mùa 2018 mưa nhiều, gieo giống xong lại mưa, nên
giống chết. Ngâm hạt giống để gieo tiếp thì nước đọng, giống lại thối. 4 - 5
tấn giống mất trắng, tôi thiệt hại hơn 1 tỷ đồng”, Trường nhớ lại.
Cú rung chấn đầu tiên khi trở về quê lập nghiệp khiến
nhiều người nghi ngờ về khả năng của chàng kỹ sư trẻ, nhưng bản thân Trường thì
không. Anh nhanh chóng vượt qua thất bại, hàn gắn lại những “vết thương” rồi
quyết tâm ngã ở đâu đứng dậy ở đó.
Thấy nhiều hộ trồng lúa trong và ngoài địa phương cũng
đang gặp vấn đề về chất lượng giống lúa, Trường quyết tâm nghĩ cách giúp bà con
nông dân có thể bảo quản hạt giống lâu hơn, chủ động được công việc gieo trồng,
từ đó nâng cao giá trị năng suất.
Trước hết, anh tìm cách xử lý kéo dài thời gian bảo quản
hạt giống và từ đó cho ra đời quy trình sản xuất hạt giống lúa đã nảy mầm sẵn.
Quy trình này đưa hạt giống đã nảy mầm về trạng thái ngủ đông (hạt giống nảy
mầm rồi được đưa về dạng khô, chịu lực va đập tốt), để nông dân dễ dàng sử dụng
mà không bị gãy mầm hay thối hỏng như cách ngâm ủ hạt giống truyền thống.
Khi sử dụng hạt giống ngủ đông,
nông dân không cần ngâm ủ mà mang gieo trực tiếp, hạt giống sẽ trở lại trạng
thái nảy mầm trong 30 phút, tốc độ được đánh giá là “siêu tốc”.
Theo tính toán, quy trình có chi phí sản xuất công nghiệp chỉ
khoảng 2.000 đồng/kg. Trong khi nếu người nông dân ngâm ủ hạt mầm tươi thì chi
phí cho 1 kg (gồm công, vật tư, nước, điện...) phải mất tối thiểu 10.000 đồng.
Hiện Việt Nam trồng khoảng 7 triệu ha lúa, với khoảng
700.000 tấn giống mỗi năm. Nếu thực hiện theo quy trình này sẽ tiết kiệm khoảng
hơn 3.000 tỷ đồng cho ngành nông nghiệp trong nước, giúp tiết kiệm hàng triệu
công lao động mỗi mùa vụ.
Khát vọng vươn tầm
Đến nay, hạt giống nảy mầm siêu tốc của Lương Văn Trường
đã nhận nhiều bằng khen, giải thưởng về sáng kiến khoa học, đồng thời được sử
dụng rộng rãi tại Nam Định. Anh cũng thử nghiệm tại một số tỉnh khác như Thái
Bình, Bạc Liêu để đánh giá sự phù hợp với các vùng miền sản xuất khác nhau.
Để nâng cao sức ảnh hưởng, năm 2021, Trường cùng các đồng
nghiệp thành lập HTX thanh niên Nam Đại Dương, quy mô gần 40 ha. Ra đời vào
giữa thời điểm đại dịch Covid-19 hoành hành căng thẳng, nhưng HTX vẫn hoạt động
tốt với doanh thu lên tới 3 tỷ đồng trong năm đầu tiên và tiếp duy trì đà tăng
trưởng mạnh cho tới nay.
Quy mô sản xuất toàn HTX hiện đạt trên 21 ha, với 7 thành
viên sáng lập và hàng trăm thành viên liên kết. Với tư cách “thuyền trưởng” của
HTX, Lương Văn Trường đã chủ động phát triển mô hình theo chuỗi liên kết sản
xuất 4 nhà: nhà nông - nhà nước - nhà khoa học - nhà doanh nghiệp, chế biến,
tiêu thụ để tạo giá trị gia tăng cho sản phẩm lúa gạo.
Với những nỗ lực và đóng góp, Lương Văn Trường được nhận
giải thưởng sáng tạo khoa học tỉnh Nam Định 2021, Giải thưởng Lương Định Của
dành cho Nhà nông trẻ xuất sắc...
"Chúng tôi kỳ vọng công nghệ sớm được sử dụng rộng
rãi ở cả Việt Nam và vươn tầm thế giới, giúp nhà nông giảm thiểu rủi ro, thiệt
hại mỗi khi thiên tai xảy ra, từ đó nâng cao lợi nhuận, tiết kiệm sức lao động,
làm việc thư thả hơn", Trường khẳng định.
Từ hạt giống "siêu tốc" đến hạt mầm tươi
Từ công nghệ sản xuất hạt giống
nảy mầm siêu tốc, Lương Văn Trường đã nảy ra ý tưởng sản xuất gạo mầm tươi, một
sản phẩm rất giàu dinh dưỡng. Gạo mầm của anh Lương Văn Trường và HTX Nam
Đại Dương là hạt tươi chứ không phải hạt “chết” như những sản phẩm cùng loại,
vì thế dinh dưỡng trong hạt gạo được bảo tồn, nhiều hơn.
Sản phẩm gạo mầm tươi đã chính thức được
thương mại hóa từ giữa năm 2021 và được cung cấp cho thị trường Hà Nội, TP.HCM
và một số tỉnh cả trong Nam và ngoài Bắc.
Nguồn: vnbusiness.vn