Với tâm niệm gìn giữ và phát triển nghề nước mắm truyền thống của vùng quê Hải Hậu, anh Nguyễn Đức Duy, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp và thủy sản (HTXNN và TS) Hải Hậu đã đầu tư tiền của, công sức xây dựng thương hiệu mắm uy tín trên thị trường. Năm 2021, sản phẩm “Nước mắm Nhà thờ đổ” của HTXNN và TS Hải Hậu được UBND tỉnh Nam Định công nhận đạt sản phẩm tiêu chuẩn OCOP 3 sao.
Anh Nguyễn Đức Duy (đứng giữa) giới thiệu với du khách quy trình sản
xuất sản phẩm “Nước mắm Nhà thờ đổ”.
Sinh ra
trong gia đình có truyền thống kinh doanh nông sản, Nguyễn Đức Duy lựa
chọn ngành học Khoa Kế toán, Trường Đại học Hàng hải Hải Phòng. Sau khi tốt
nghiệp, anh làm việc cho một Công ty Hải sản tại Thành phố Hồ Chí Minh. Năm
2018, khi tích lũy được kiến thức kinh doanh thực tế, anh trở về Hải Phòng và
góp vốn vào Công ty Cổ phần Đầu tư Hải Âu Việt với ngành kinh doanh chủ yếu mặt
hàng nông sản. Hướng về quê hương Hải Hậu, anh luôn trăn trở tìm giải pháp phát
triển nghề sản xuất nước mắm truyền thống. Sau nhiều lần về khảo sát tại
xã Hải Lý, anh nhận thấy sản phẩm nước mắm nơi đây có tiềm năng, lợi thế để
phát triển. Trong đó, quan trọng là nguồn nguyên liệu muối và cá đều đạt tiêu
chuẩn để làm mắm. Anh Duy cho biết: “Muối ở vùng biển Hải Lý có tỉ lệ nguyên
chất lên đến 95% cùng lượng i-ốt trong nhóm cao nhất cả nước. Bên cạnh đó, muối
Hải Lý đáp ứng được độ tinh khiết, có độ kết tinh cao, ít tạp chất. Cá cơm
than, cơm trắng đánh bắt ở vùng biển Hải Hậu đảm bảo tươi sạch, chỉ tiêu chất
lượng và dinh dưỡng cao”. Tuy nhiên, một trong những khó khăn cố hữu ở các cơ
sở chế biến nước mắm ở địa phương trước đây là sản xuất nhỏ lẻ, tư duy manh
mún, thị trường không ổn định…
Phân
tích đầy đủ các yếu tố thuận lợi và khó khăn, năm 2020, anh Nguyễn Đức Duy đã
vận động một số hộ kinh doanh, sản xuất chế biến nước mắm và ngành nghề khác
thành lập HTXNN và TS Hải Hậu. Những ngày đầu thành lập, anh Duy gặp nhiều khó
khăn trong phát triển thị trường. Nôn nóng, anh và các thành viên HTX lựa chọn
kênh liên kết với nhà phân phối lớn nhưng vì nhiều lý do, đơn hàng không ra thị
trường, tốn nhiều chi phí vận chuyển, lưu kho… Sau này, khi có kinh nghiệm, anh
đã lựa chọn nhà phân phối có đủ năng lực, phù hợp với sản lượng sản xuất của
HTX. Hiện nay, cơ sở sản xuất chính của HTXNN và TS Hải Hậu có diện tích 4.000m2 đặt ở xóm
9, xã Hải Lý. Bên cạnh các công đoạn thủ công truyền thống, sản phẩm “Nước mắm
Nhà thờ đổ” tuân thủ quy trình sản xuất tiên tiến HACCP (Phân tích mối nguy và
điểm kiểm soát tới hạn). Theo đó, nước mắm của các thành viên HTX chủ yếu được
sản xuất bằng phương pháp lên men truyền thống. HTX đã đầu tư hàng trăm bể
thống, mỗi bể chứa khoảng 2 tấn cá; đồng thời sắm nhiều chum bằng sành gốm để
phơi nước mắm đã chiết rút trước khi đóng chai thành phẩm. Do vị trí thuận lợi
nằm gần đê biển nên HTX mua được nguồn nguyên liệu cá cơm tươi ngon của các tàu
đánh bắt ngay trong ngày. Nguồn muối nguyên liệu được cung cấp bởi các cơ sở
sản xuất muối tại xã Hải Lý đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Theo tính toán
sơ bộ, trung bình 1 năm, HTX thu mua 40-50 tấn cá, tép các loại; 150-200 tấn
muối ở địa phương. Anh Nguyễn Đức Duy cho biết thêm: Để làm ra sản phẩm chất
lượng, cá sau khi sơ chế sạch được ủ chượp ngay trong bể, phủ lên lớp muối dày.
Thời gian ủ chượp từ 12 tháng đến 1,5 năm, đảm bảo cá lên men và phân hủy hoàn
toàn. Trong thời gian ủ chượp, hỗn hợp được đảo trộn định kỳ và phơi nắng tự
nhiên nhằm giúp cho thịt cá được đánh tơi, tăng bề mặt tiếp xúc giữa enzyme và
thịt cá. Việc khuấy đảo thường xuyên cũng làm tăng nhiệt độ phù hợp với nhiệt
độ lên men, giúp cho nhiệt độ trong khối chượp được đều hơn. Toàn bộ quá trình
sản xuất mất khoảng 2 năm mới cho ra được loại nước mắm thơm ngon, có độ đạm
cao, hương vị tự nhiên đặc biệt. Ứng dụng khoa học kỹ thuật trong chế biến
nước mắm, HTXNN và TS Hải Hậu đã đầu tư hệ thống máy lọc nước mắm, máy sục
rửa, sấy chai thủy tinh… góp phần tăng năng suất gấp 4 lần so với trước đây.
Anh Nguyễn Đức Duy, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc Hợp
tác xã Nông nghiệp và thủy sản Hải Hậu với sản phẩm “Nước mắm Nhà thờ đổ”.
Với quan
điểm giữ trọn hương vị truyền thống đồng thời luôn tuân thủ quy trình sản xuất
nghiêm ngặt, đảm bảo 3 không: không phẩm màu, không hương liệu, không chất bảo
quản, đến nay sản phẩm nước mắm của HTX giữ vững tiêu chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh
và đang hướng đến làm ISO để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu. Trung bình 1 năm,
HTXNN và TS Hải Hậu sản xuất 300 nghìn lít nước mắm, tạo việc làm cho 20
lao động thường xuyên ở địa phương với thu nhập bình quân 5-6 triệu
đồng/người/tháng. Bên cạnh các loại nước mắm trung cấp và bình dân, phù hợp với
nhu cầu của số đông người tiêu dùng, anh Duy đang hướng đến sản xuất dòng sản
phẩm cao cấp, cho giá trị kinh tế cao. Hiện nay, sản phẩm “Nước mắm Nhà thờ đổ”
của HTXNN và TS Hải Hậu đã lên kệ hàng của nhiều siêu thị ở các tỉnh, thành: Hà
Nội, Lai Châu, Lào Cai, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Hải Phòng… Bà Nguyễn Thị
Hương, thành viên HTXNN và TS Hải Hậu chia sẻ: “Trước đây gia đình tôi chỉ
sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, khách hàng chủ yếu là người dân địa phương. Nhờ tham
gia vào HTX các hộ sản xuất nhỏ lẻ như tôi đã giảm được chi phí sản xuất, nâng
cao chất lượng, giá bán và thị trường ổn định”.
Đồng
chí Nguyễn Công Mẫn, Phó Chủ tịch UBND xã Hải Lý cho biết: Thực hiện chương
trình mỗi xã một sản phẩm OCOP, UBND xã đã chỉ đạo, rà soát thực lực các cơ sở
sản xuất trên địa bàn xã để định hướng tư vấn nâng cấp, hoàn thiện các sản phẩm
theo hướng chuẩn hóa chất lượng; quản lý và giám sát tiêu chuẩn chất lượng; hỗ
trợ đào tạo, tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật, ứng dụng khoa học công nghệ, xây
dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm. Được vận động, hỗ
trợ, nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, HTX đã tập trung đầu tư nâng cao chất
lượng, hoàn thiện các tiêu chí sản phẩm, xây dựng thương hiệu, phát triển thị
trường cho sản phẩm. Trong đó, sản phẩm “Nước mắm Nhà thờ đổ” của HTXNN và TS
Hải Hậu do anh Nguyễn Đức Duy phát triển là một trong những thương hiệu tiêu
biểu của địa phương trong việc tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân.
Với
tiêu chí an toàn - chất lượng - uy tín là kim chỉ nam trong phát triển, thời
gian tới, anh Nguyễn Đức Duy, Chủ tịch HTXNN và TS Hải Hậu sẽ tiếp tục phát
triển thương hiệu, liên kết sản xuất, mở rộng thị trường, nâng cao chất lượng…
nhằm đưa sản phẩm nước mắm đến với nhiều người tiêu dùng qua đó, tăng thu nhập,
nâng cao đời sống cho các hộ thành viên, đồng thời góp phần gìn giữ nghề truyền
thống của quê hương./.
Nguồn:
baonamdinh.vn